راهنمای گلخانه – 2
راهنماي انواع گلخانه(2)
الف) آفات گلخانه اي
▪ مينوز
▪ تريپس
▪ شته ها
▪ زنجركها
▪ مگس سفيد
▪ حلزون هاي صدف دارو(رابها)
▪ كنه تارعنكبوتي
▪ شپشكهاي سپردار
▪ آبدزدك
ب) بيماريهاي گلخانه اي
▪ بيماري سفيدك داخلي(دروغي)
▪ بوته ميري يا مرگ گياهچه
▪ بيماري سفيدك سطحي
▪ پژمردگي آوندي ناشي ازفوزاريوم
▪ نماتد مولد غده ريشه
▪ بيماري پژمردگي ناشي از ورتيسليوم
▪ ويروس موزائيك خيار
▪ علفهاي هرز
● انواع گلخانه هاي ثابت:
▪ گلخانه يكطرفه:
از يك جهت از نور كامل آفتاب برخوردار است و از جهت ديگر از مصالح ساختماني پوشيده شده است. اين نحوه ساخت و ساز گلخانه براي مناطقي با شرايط محيطي نسبتاً دشوار بسيار مطلوب است. در مناطقي كه سرماي شديد يا يخبندان هاي طولاني وجود دارد، ساخت اين گلخانه ها به صرفه مي باشد
▪ گلخانه دو طرفه:
از دو جهت بطور كامل از نور آفتاب بهره مند است. اين گلخانه براي كشت و پرورش بسياري از محصولات، ايده¬آل و مناسب است. زيرا از جهت نور و درجه ي حرارت بطور كامل از نور خورشيد بهره مي برد.
▪ گلخانه نيمه دو طرفه:
از يك جهت بطور كامل از نور آفتاب برخوردار است و از جهت مقابل تا نيمه از مصالح ساختماني پر شده و نيمه ديگر از جنس شفاف (شيشه) است.
گلخانه هاي سه گانه هر كدام براي يك اقليم معين مناسب مي باشند. اما بطور كلي براي مناطق مختلف ايران گلخانه هاي دو طرفه بسيار مناسب و مطلوب هستند. چرا كه در كشور ما، به علت برخورداري از نور فراوان مخصوصاً در زمستان مي توان در مصرف سوخت صرفه جويي بسيار خوب و با ارزشي داشت.
● سرمايش گلخانه :
▪ خنك كردن گلخانه بخاطر كنترل شرايط حرارتي در ارتباط با ساير عوامل محيطي صورت مي گيرد.
▪ براي تامين كارايي سيستم بايد پوشال و هواكش در دو طرف گلخانه قرار گيرد .
▪ براي اين منظور بايد طول گلخانه حدود ۴۰ متر باشد در غير اين صورت كارايي سيستم تا حدي كاهش مي يابد.
▪ براي سيستم فن و پد ۳۲ متر مربع پوشال با ۳ فن با ظرفيت ۵۰۰۰۰ متر مكعب بر ساعت براي سطح ۹۶۰ متر مربع گلخانه بكار مي رود.
▪ اگر نصب توري براي جلوگيري از ورود آفات ضروري است تركيبي از تهويه طبيعي و فن و پد ضروري است.
● استاندارد در گلخانه:
تامين نيازهاي غذايي بشر همواره جزء اولين تلاشهاي انسان بوده است. با گذشت زمان و با افزايش جمعيت و پيشرفت روزافزون دانش فني در جوامع بشري نياز به اصلاح روشهاي سنتي توليد و دستيابي به راندمان بالا و كيفيت عالي محصولات توليد شده كاملاً محسوس بوده است. بر اين اساس متخصصين امر كشاورزي اقدام به ارائهٔ راهكارهاي اصولي با هدف بالا بردن عملكرد و كاهش هزينهٔ تمام شدهٔ محصولات، ضمن رعايت اصل كيفيت نموده اند. روشهاي به زراعي متداول نمونه اي از اين راهكارها مي باشد كه تا حدودي توانسته است اهداف مورد نظر متخصصين امر را تامين نمايد.
تعيين فواصل مناسب كاشت، معرفي نوع، مقدار و زمان استفاده از كودهاي شيميايي، روشهاي كارآمد مبارزه با آفات و … از ديرباز مورد توجه متوليان امر كشاورزي بوده است.
در اين ميان گلخانه به جهت راندمان بالا و سهولت در امر توليد و … مورد توجه متخصصين سازمان تغذيه خار و بار جهاني (FAO) قرار گرفت و اين سازمان در راستاي افزايش ميزان بهره وري و كيفيت توليدات و كاهش هزينه هاي جاري استانداردهايي را معرفي كرد كه امروزه اين استانداردها در اكثر نقاط دنيا مورد استفاده قرار مي گيرد. از جمله اين استانداردها مي توان به استاندارد ساختمان و سازهٔ گلخانه و استاندارد روش كشت و مبارزه با آفات و امراض اشاره كرد.
در طرحي كه اين سازمان براي سازه هاي گلخانه اي معرفي كرده تمام اسكلت گلخانه پيش ساخته و بدون استفاده از هرگونه جوشكاري و تماماً فلز آهن گالوانيزه بوده و توسط پيچ و مهره و بست مونتاژ مي شود.
ارتفاع و عرض دهانه بنا به نوع كشت متفاوت بوده و اين سازه از نظر مهندسي لزوماً بايد در برابر باد با سرعت ۱۲۰ كيلومتر در ساعت و وزن برف تا ارتفاع ۸۰ سانتيمتر (در صورت روشن بودن سيستم گرمايشي) مقاوم باشد. در اين سازه جهت تهويهٔ مناسب، پنجره هاي كناري به ارتفاع ۵/۱ متر در طرفين و سيستم پد و فن در ابتدا و انتهاي گلخانه و پنجرهٔ سقفي سراسري دقيقاً در راس كمان تعبيه مي شود. براي پوشش اين سازه از پلاستيك آنتي UV (حداقل داراي ۳% مادهٔ موثر) و ضد عرق و در مكانهاي سردسيري و كم نور استفاده از پوشش پلي كربنات دو جداره (حداقل فاصلهٔ دو جداره ۸ ميليمتر) پيشنهاد مي شود. جهت حفظ دما و انرژي، اين سازه به صورت به هم پيوسته بوده و حتي الامكان يك پارچه و داراي اندازهٔ طول و عرض نزديك به هم (تقريباً مربع شكل) مي باشد.
طرحي كه اين سازمان براي روش كشت استاندارد معرفي كرده است، كشت به روش هايدروپونيك مي باشد. متخصصين علم تغذيه گياهي با در نظر گرفتن تمهيدات خاص ضمن يك حركت جسورانه روشي را پيشنهاد كردند تا طي آن خاك زراعي به مفهوم عام از مجموعه روشهاي كشت گياهان حذف شده و تغذيه گياهان با استفاده از محلولهاي غذايي دقيق صورت گيرد.
اين روش ابتدا توسط سازمان فضانوردي ايالات متحده (ناسا) براي تامين غذاي فضانوردان بدون نياز به خاك در فضا طراحي شد. سپس محققين به ارزش بالاي توليدي اين سيستم پي بردند و بحثها بر روي استفاده از اين سيستم براي توليد تجاري محصولات در كشورهاي پيشرفته آغاز شد. آزمونها و مطالعات بيشتر نشان داد كه اين روش توليد گياهان داراي مزاياي بسيار زيادي نسبت به روشهاي سنتي مي باشد.
هيدرو پونيک يا آب کشت عبارت است از کشت گياه در آب يا محلول غذايي . در تعريف عملي ديگر اين روش طريقه کاشتي است که در آن گياهان، هر بار که آبياري مي شوند، مواد غذايي کودي هم به آنها داده مي شود.
استفاده از هيدروپونيک توام با گلخانه ، سيستمي با تکنولوژي سطح بالااست. ميزان توليد در چنين سيستمي نيز بسيار بالا بوده و از نظر مصرف آب و زمين بسيار با صرفه و در برابر شرايط جوي محفوظ است. از آنجا که تنظيم شرايط محيطي ريشه و هوا اهميت فوق العاده اي در يک چنين سيستمهاي کشاورزي دارد، پرورش گياه در فضايي انجام مي گيرد که در طراحي آن کنترل حرارت محيط ريشه و هوا ، نور ، آب ، تغذيه گياه و شرايط نامساعد جوي تماماً در نظر گرفته شده است.
● مزاياي استفاده از اين روش به شرح زير مي باشد:
▪ افزايش طول دوره رشد گياهان و مخصوصاً سبزيجات ميوه اي
به گونه اي كه مي توان زمان ميوه دهي را براي محصولاتي مانند خيار و گوجه فرنگي تا ۸ ماه افزايش داد كه اين امر خود به دليل عدم تلاش گياه و عدم صرف انرژي زياد براي جذب مواد غذايي مورد نياز مي باشد كه موجب جوان تر و شاداب تر ماندن بوته ها مي شود. در اختيار قرار گرفتن مواد غذايي بدون هيچگونه كم و كاستي در عناصر ماكرو و ميكرو موجب بالا رفتن كيفيت ميوه ها و همچنين افزايش كمي تعداد ميوه ها مي شود. همچنين ارقام مورد استفاده در سيستم هايدروپونيك به دليل عدم وجود مشكل تغذيه اي، ارقامي با عملكرد بالا و رشد زايشي قوي (براي محصولات ميوه اي) هستند كه اصطلاحا ارقام پرگل ناميده مي شوند و راندمان محصول را به ميزان قابل توجهي بالا مي برند. برداشت بالاترين ميزان محصول سيستم را از نظر اقتصادي حتي در اراضي گرانقيمت يا نواحي پر تراکم مقرون به صرفه مي سازد.
▪ كمترين استفاده از مواد سمي و شيميايي براي كنترل آفات و بيماريها
با در نظر گرفتن محيط كشت گياهان و ضمن رعايت بهداشت محيط گلخانه مي توان آلودگي را در اين سيستم كشت گياهان به حداقل رسانيد به گونه اي كه نياز به استفاده از علفكشها به صفر رسيده و سموم دفع آفات نباتي نيز در حداقل مقدار ممكن استفاده مي شود كه موجب بالا رفتن ارزش غذايي محصولات مي شود. همچنين به علت عدم وجود خاك، مشكل عمدهٔ توليدكنندگان محصولات گلخانه اي كه بيماري هاي خاكزاد مي باشد در اين روش منتفي مي گردد.
▪ كاهش هزينه هاي جاري توليد
استفاده از سيستم هايدروپونيك به دليل كاهش نيروي كار انساني، عدم نياز به عمليات خاك ورزي و استفاده از سموم و عدم نياز به مبارزه با علفهاي هرز موجب كاهش هزينه هاي جاري توليد مي شود. مخارج کار براي شخم و آماده سازي زمين ، تدخين خاک و ضد عفوني آب آبياري و ديگر عمليات سنتي عملاً حذف ميشود.
▪ همچنين :
در جاهايي که خاک (زراعي) وجود ندارد يا در جاهايي که خاک آلوده به بيماري هست گياهان را ميتوان به اين روش کشت نمود .
کنترل بهتر شرايط محيطي ( محيط ريشه ، تغذيه و آبياري به موقع) يکي ديگر از مزاياي اين سيستمها است و در شرايط گلخانه از لحاظ نور ، درجه حرارت ، رطوبت و ترکيبات شيميايي هوا قابل کنترل است.
از آب حاوي مقادير بالاي نمک محلول با دقت زياد ميتوان استفاده کرد. چنانچه نمکهاي محلول آب مصرفي بيشتر از ۵۰۰ ppm باشد از يک سيستم آبکشت باز ميتوان استفاده کرد و در آن با شستشوي مکرر محيط کشت از تجمع بيش از حد نمکهاي محلول ميشود جلوگيري کرد.
کلمات کليدي :
———————-
گلخانه- انواع گلخانه- راهنمای انواع گلخانه- انواع گلخانه های ثابت- گلخانه یكطرفه- سرمایش گلخانه- استاندارد در گلخانه- آفات گلخانه ای-
———————-
تلفن تماس : 09199762163 – 09120578916
